HP Victus
HP Victus, HP tarafından Mayıs 2021'de duyurulan, Temmuz 2021'de ise satışa sürülen ana akım bir oyuncu bilgisayarı serisidir. Bu makale, HP Victus dizüstü bilgisayarlarda "Hall Sensor" isimli sensörün sebep olduğu kronik arızayı tanımlamakta, arızanın nedenlerine odaklanmakta, kullanıcı deneyimini nasıl etkilediğini araştırmakta ve bu soruna dair çözüm önerileri sunmaktadır.
▶️ Ayrıca, Techolay Youtube kanalında @✪ Hasan Merkit ! ✪ kendi bilgisayarı üzerinden bu sorunu detaylı bir şekilde anlatmakta: izlemek isterseniz bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.
Hall Sensor nedir?
Türkçesi "Manyetik Etkili Kaptör" olarak çevrilebilecek olan Hall Sensor, 1879 yılında Dr. Edwin Hall tarafından keşfedilen "Hall Effect" etkisine dayanmaktadır. Bu etkiye göre, bir telden geçirilen akım eğer manyetik bir alana maruz bırakılırsa telden geçen elektronlar gitmesi gereken yoldan saparak belli bir alanda toplanır ve bu sebepten dolayı pozitif - negatif yük farkından dolayı ortaya potansiyel fark (Voltaj) ortaya çıkar.
(Görsel Kaynak: Wikipedia
Hall sensör, bu voltaj farkını algılayarak manyetik alanın varlığını tespit eder. Sensör üzerinden geçen akım, manyetik alanla karşılaştığında elektronların yörüngesi değişir ve oluşan voltaj farkı, sensör tarafından cihazın kontrol birimine iletilir.
Hall Sensor, günümüzde oldukça çeşitli kullanım alanlarına sahiptir. Dizüstü bilgisayarlar, tabletler, telefonlar, otomobiller, otomatik kapı sistemleri, oyun kolları gibi bir çok alanda kullanılmaktadır.
HP Victus ve Hall Sensor ilişkisi
Dizüstü bilgisayarlarda Hall Sensörünün amacı, bilgisayarın kapağının kapanmadığını kontrol etmek ve buna bağlı olarak bilgisayarının ekranını açıp kapatmaktır. Ayrıca işletim sisteminin ayarlarına bağlı olarak bilgisayarın uyku moduna girip çıkmasını sağlamakta eklenebilir.
HP Victus'larda bu sensör, genelde klavyenin sağ üst köşesinde bulunurken sensörü tetikleyen mıknatıs hemen yakınında, ekranın sağ alt köşesinde bulunmaktadır. Eğer, güçlü bir mıknatısı bilgisayarın bu bölgesine tutarsanız ekranın kapandığını kendiniz de teyit edebilirsiniz.
📍 (HP Bilgisayarlarında kullanılan benzer bir Hall sensörü. Kaynak: eBay)
Kronik sorun özeti
HP Victus serisinde kullanılan Hall sensörü, çeşitli nedenlerle işlevini yitirebilmekte ve bu durum, cihazın kullanıcı müdahalesi olmaksızın ekranın kapanmasına veya uyku moduna geçmesine neden olmaktadır.
ℹ️ Ayrıca bu sorun, internette "Ekran titremesi", "Ekranın kapanıp açılması", "Klavye ışığının titremesi", "Güç düğmesinin yanıt vermemesi" ve "beklenmedik uykuya alma sorunu" gibi problemlerle örtüşmektedir. ℹ️
İlk ne zaman fark edildi?
İnternette yapılan çeşitli araştırmalar, bu sorunun sadece HP Victus serisinde değil, HP'nin daha üst segmente hitap eden Omen serisinde de gözükmektedir. HP Omen'in WF0 kodu ile başlayan model numaralarında buna benzer problemler görülmekte birlikte HP'nin kendi forum sitesinde paylaşılan geri bildirimler, bu sorunun 2024 yılının ortalarında başladığını göstermektedir.
📍HP Omen'in 2023 versiyonunda görülen kronik sorunla ilgili içeriğe bu bağlantıdan erişebilirsiniz.
Ayrıca Reddit'in HP Victus sayfasında da yine benzer şekilde gönderiler paylaşılmış olup, Türkiye'de ise çeşitli teknoloji forumlarında bu soruna dair konular açılmıştır. Yine aynı şekilde şikayetvar gibi sitelerde bu soruna dair şikayetler bulunmaktadır.
Hangi modellerde bulunmakta
Bu konuda henüz HP tarafından tam bir liste açıklanmamış olmakla birlikte HP Victus 16 s0xxxnt, s1xxxnt ve r0xxxnt modellerinde görülmektedir. HP Victus 15'in tüm modelleriyle birlikte HP Victus 16, r1xxxnt, d0xxxnt ve d1xxxnt modellerinde ise kronik bir problem görülmemiştir.
⚠️Tüm serilerde sorunun kronik olup olmadığı HP tarafından açıklanmadığı için bu veriler kullanıcı deneyimlerine dayanmaktadır. Sorunun farklı modellerde tespit edilmesi ya da hatalı bilgi girilmesi durumunda bu yazı güncellenebilir.⚠️
Olası sebepleri
1-YÜKSEK ISI
Bazı iddialara göre bilgisayarın Hall sensörünün oldukça kötü bir konumda olduğunu ve aşırı ısınmadan kaynaklı sensörün bozulup işlevini yerine getiremediği açıkça söylenebilir. Bu durum iki şekilde doğrulanabilir: İlki bu sorunun bilgisayar satın alındıktan yaklaşık 6 ay ile 1 yıl sonra ortaya çıkması ve HP Victus'un bazı modellerinin ağır yük altında 90-100 derece gibi yüksek sıcaklıklarda çalışması. Bu iki sebebin birleşmesi bu sorunun yaşanması için gereken koşulları oluşturmaktadır.
Ayrıca Hall sensörünün bağlı olduğu kablonun da yüksek ısıdan dolayı hasar görüp işlevini yerine getirememesi başka bir ihtimaldir.
2-UCUZ SENSÖR
Kullanılan sensörün çeşitli bir üretim standartlarını karşılamaması ve bundan dolayı sensörün arıza yapması da olası ihtimallerden biridir. Zaman içerisinde mıknatısın etkisinin kaybolması da bu durumu tetikleyen sebeplerden biri olabilir.
3-YAZILIMSAL PROBLEMLER
Henüz HP tarafından resmi bir açıklama bulunmaması ve sorunun çözümünde kullanılan yöntemler bu ihtimali azaltsa da sorunun BIOS kaynaklı olma ihtimali de bulunmaktadır. Bu durumda HP tarafından bir BIOS güncellemesi ile sorunun çözülmesi olasıdır.
Çözüm Yolları
Bu konu biraz karmaşık olmakla birlikte genel olarak üç farklı çözüm yoluna gidildiği söylenebilir.
1-Hall sensörünün kablosunun çıkartılması:
Bilgisayarın arka kapağını açtığınızda, soğutucu bloğun üst kısmında görebileceğiniz Flex kablosunun çıkartılmasıyla birlikte Hall sensörünün bağlantısını kapatabilirsiniz.
📍(HP Victus'larda Hall sensörünün bağlı olduğu Flex kablosu. Kaynak: Reddit
Fakat bu çözüm yolu her ne kadar sorunu çözse bile başka sorunları beraberinde getirmektedir. Tam olarak sebebi bilinmeyen bir şekilde işlemcinin 45 ile 50 Watt arasına sınırlanması ve sınırlanmaya rağmen bilgisayarın aşırı ısınması da kullanıcılar tarafından bildirilmekte.
ℹ️ Ayrıca bu durumda bilgisayarın garantisinin bozulup bozulmayacağı hakkında HP tarafından kesin bir bilgi paylaşılmamıştır.
2-Bilgisayarın teknik servise gönderilmesi
İkinci çözüm yolu ise bilgisayarın servise yollanmasıdır. Bu çözüm yolunda ise bazı kullanıcıların bilgisayarlarında direkt sıfır anakart değişimi yapılırken, bazı kullanıcılarda ise sadece Flex kablosu geri sökülmüştür. Eğer göndereceğiniz HP servisinin güvenilir olduğunu düşünüyorsanız, anakart (ve beraberinde Hall Sensörü) değişimi sayesinde sorununuz çözülebilir.
Ayrıca sorun donanımsal olduğu için işletim bazındaki hiç bir ayarlama, sorunu çözmemektedir. Buna, Windows'un güç seçeneklerindeki "ekran kapatılınca ne yapılacak" ayarı dahildir.
3-İşlemci kısıtlaması uygulanması
AMD işlemciler için UXTU programı, İntel işlemciler için ise ThrottleStop programı vasıtasıyla işlemciye TDP sınırı koyularak işlemcinin aşırı ısınması ve sensörün ömrünün uzaması uygulanabilecek ayrı bir yöntemdir. Fakat bu yöntemde performans kayıpları yaşanabilmekle beraber %100 çözüm garantisi sunmamaktadır.
AMD işlemciler için UXTU programına bu link üzerinden erişebilirsiniz.
İntel işlemciler için ThrottleStop programına bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.
⚠️ UYARI: Bu programların hatalı kullanımı donanıma zarar verebilir. Tüm sorumluluk programı kullanan kişiye aittir ve teknik bilginiz yoksa bir uzmandan destek almanız şiddetle önerilir.⚠️
Peki ben ne yapabilirim?
Eğer kullandığınız HP Victus modeli, bahsedilen sürüm kodlarından birine sahipse ve bu sorunu yaşamıyorsanız dikkatli olmanız önerilir. Özellikle yeni satın alınan bilgisayarlarda ilk başta sorun çıkmamakla birlikte, 6-12 Ay arasında sorunun başlaması olasıdır.
Eğer bilgisayarı satın alma aşamasında iseniz ve bu makaleyi okuyorsanız, satın alacağınız bilgisayarın model numarasını kontrol edebilirsiniz. 2. El alım-satım işlemlerinde ise önceki sahibine böyle bir sorun yaşayıp yaşamadığına dair sorular sorabilir, bilgisayarı yük testine sokarak olası bir sorunun tespitini sağlayabilirsiniz.
Ayrıca HP tarafından gönderilen BIOS güncellemelerinin yapılması, olası bir BIOS kaynaklı sorunun da çözümü olabilir. Fakat sorunun BIOS kaynaklı olduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır.
Ve kapanış
Sonuç olarak, Hall sensörünün arızası özellikle HP Victus'un ülkemizde en popüler sürümlerinden biri olan r0xxxnt, s1xxxnt ve s0xxxnt modellerini etkilemiş ve bir çok kişi bu soruna dair şikayetlerini çeşitli forumlarda dile getirmiştir. HP tarafından henüz resmi bir duyuru ya da açıklama gelmesede HP'nin teknik servislerinde direkt anakart değişiminin yapılması, böyle bir kronik sorunun varlığını büyük bir oranda doğrulamaktadır.
Buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederiz.
